O STOWARZYSZENIU „LYSKOR” Drukuj
Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania LYSKOR powstało w dniu 5 stycznia 2006 r. w ramach tzw. Schematu I Pilotażowego Programu LEADER+, realizowanego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich. Grupa członków założycieli partnerstwa ukształtowała się głównie w wyniku licznych działań aktywizująco-szkoleniowych (prowadzonych na obszarze 2 gmin tworzących to partnerstwo tj. Lyski i Kornowac), będących elementem Schematu I, zrealizowanych na przełomie 2005/2006 r. Głównym celem zawiązania LGD w formie trójsektorowego partnerstwa było rozwinięcie i uzupełnienie istniejących zamierzeń rozwojowych w odniesieniu do tego obszaru, jak również jego promocja na zewnątrz oraz wśród samych mieszkańców. Opracowano wówczas Zintegrowaną Strategię Rozwoju Obszarów Wiejskich, jednak zbyt duża gęstość zaludnienia wykluczyła LGD z udziału w Schemacie II Pilotażowego Programu LEADER+. Pomimo to, w latach 2006-2008 w miarę posiadanych, skromnych możliwości finansowych i organizacyjnych Stowarzyszenie zrealizowało m.in. takie inicjatywy jak: „Biesiada Śląska” dla mieszkańców obszaru LGD, dożynki gminne w sołectwie Pstrążna (w charakterze współorganizatora) i inne imprezy kultywujące miejscowe zwyczaje i tradycje, przegląd zespołów artystycznych z przedstawianiem dorobku artystycznego poszczególnych zespołów działających na terenie Gminy Lyski.
W perspektywie finansowej 2007-2013 Stowarzyszenie LYSKOR zostało wybrane do realizacji LSR w ramach Osi 4 Leader Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Od 2009 r. wdraża projekty objęte inicjatywą Leader, co oznacza powiązanie działań na rzecz rozwoju wsi. Inicjatywa ta, wspomaga również działania aktywizujące oraz integrujące społeczeństwo. W ramach aktywizacji lokalnej społeczności prowadzono doradztwo dla beneficjentów, zrealizowano liczne szkolenia w zakresie aplikowania o środki w ramach LSR, przeprowadzono konkursy, warsztaty rękodzielnicze oraz zrealizowano wydarzenia kulturalne, integracyjne i promocyjne, m.in.:
- „Rowerem po obszarze LYSKOR-u” – rajdy rowerowe na przełomie września i października,
- Noc Świętojańska, Biesiada Miodowa – wydarzenia kultywujące lokalne tradycje i zwyczaje,
- Przeglądy Zespołów Artystycznych.
Przeprowadzono 18 naborów (8 w ramach „małych projektów”, 5 w ramach „Odnowy i rozwoju wsi”, 3 w ramach „Tworzenia i rozwoju mikroprzedsiębiorstw” oraz 2 w ramach „Różnicowania w kierunku działalności nierolniczej”. W ramach LSR zrealizowano m.in. następujące operacje:
- „Modernizacja obejścia wokół Domu Kultury w Rzuchowie” – Beneficjent Gmina Kornowac, wartość dofinansowania 219 500,00 PLN,
- „Budowa placów zabaw w sołectwach Kornowac, Łańce, Pogrzebień, Rzuchów należących do Gminy Kornowac” – Beneficjent Gmina Kornowac, wartość dofinansowania 84 414,00 PLN,
- „Remont budynków gminnych w Lyskach i Nowej Wsi” – Beneficjent Gmina Lyski, wartość dofinansowania 156 257,75 PLN,
- „Remont budynku gminnego w Adamowicach i Raszczycach” – Beneficjent Gmina Lyski, wartość dofinansowania 188 306,56 PLN,
- „Zagospodarowanie terenu przy budynku gminnym w Nowej Wsi przy ulicy Rybnickiej” – Beneficjent Gmina Lyski, wartość dofinansowania 144 849,00 PLN,
- „Podwyższenie konkurencyjności przedsiębiorstwa i zwiększenie poziomu zatrudnienia poprzez zakup nowej maszyny” – Beneficjent Piotr Bednarski, wartość dofinansowania 20 362,00 PLN,
- „Wzmocnienie działalności kulturalnej poprzez doposażenie świetlic w Gminnym Ośrodku Kultury w Kornowacu” – Beneficjent Gminny Ośrodek Kultury w Kornowacu, wartość dofinansowania 14 198,32 PLN,
- „Promocja dziedzictwa kulturowego poprzez zakup strojów ludowych dla zespołu folklorystycznego” – Beneficjent Kółko Rolnicze Pstrążna, wartość dofinansowania 5 858,34 PLN,
- „Wieś Kobyla – takie miejsce na Śląsku od 8 wieków” – Beneficjent Ochotnicza Straż Pożarna Kobyla, wartość dofinansowania 15 192,00 PLN,
- Długi lot do domu. Losy mjr Antoniego Tomiczka zapisane w ocalonych dokumentach i fotografiach” – Beneficjent Gminna Biblioteka Publiczna w Lyskach, wartość dofinansowania 36 645,88 PLN,
- „Stworzenie miejsca rekreacji poprzez budowę siłowni zewnętrznej” – Beneficjent Ochotnicza Straż Pożarna
w Rzuchowie, wartość dofinansowania 18 149,33 PLN.
Dzięki zrealizowanym operacjom poprawiła się jakość życia na obszarze LGD. Poprawie uległa także jakość przestrzeni publicznej – infrastruktury społeczno-kulturalnej, zacieśniły się więzi pomiędzy mieszkańcami, wypromowano obszar objęty LSR. Projekty te determinowały jeszcze większy stopień zacieśnienia sąsiedzkich stosunków między gminami Lyski i Kornowac.
Przygotowania do perspektywy finansowej 2014-2020 związane były z poszerzeniem partnerstwa i włączeniem w struktury LGD trzech nowych gmin, spójnych z dotychczasowym obszarem. W 2015 r. do Stowarzyszenia przystąpiły: Gmina Gaszowice, Gmina Jejkowice, Miasto Pszów. Od tego czasu LGD tworzy 5 gmin, z czego 4 gminy wiejskie oraz 1 miejska licząca poniżej 20 tys. mieszkańców.
W perspektywie finansowej 2014-2020 do maja 2023 r. przeprowadzono łącznie 23 nabory wniosków o przyznanie pomocy (8 na podejmowanie działalności gospodarczej, 7 na rozwój istniejących działalności gospodarczych, 1 na tworzenie infrastruktury turystycznej i okołoturystycznej, 1 na promocję zasobów obszaru, 6 na rozwój ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej i okołoturystycznej oraz zachowanie dziedzictwa lokalnego). Zrealizowano także 4 projekty grantowe, a 2 kolejne są w trakcie realizacji. Ich łączna wartość to ponad 400 tysięcy PLN a pomoc na realizację swoich zadań otrzymało łącznie 11 organizacji pozarządowych i 4 jednostki sektora publicznego.
Niezwykle istotną jest pomoc w zakresie przedsiębiorczości. Dzięki wsparciu w tym obszarze, na terenie LGD LYSKOR do dnia zatwierdzenia niniejszej LSR powstało 43 nowych przedsiębiorstw a 17 już istniejących otrzymało pomoc na rozwój. Powyższe przełożyło się na tworzenie miejsc pracy na terenie LGD. Do maja 2023 r. utworzono ponad 60 miejsc pracy a w ramach wniosków będących w trakcie weryfikacji powstanie kolejnych kilkanaście.
W ramach rozwoju infrastruktury pomoc otrzymała każda z gmin członkowskich a ponadto NGO oraz parafia. Zrealizowane operacje przyczyniły się do rozwoju ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury rekreacyjnej jak np. place zabaw, zagospodarowanie centrów wsi, scena plenerowa. Wsparcie przeznaczono także na zachowanie dziedzictwa lokalnego, w tym remont kapliczek.
Bogate doświadczenie wszystkich gmin należących do Stowarzyszenia przyczyniło się do tworzenia lepszych warunków życia na obszarze LSR, integracji i zawiązywania więzi społecznych. Na doświadczenie LGD LYSKOR oraz jej członków w zakresie realizacji innych projektów niż tych wspartych ramach LSR, przeprowadzonych na obszarach wiejskich składają się m.in. operacje realizowane przez gminy członkowskie w zakresie budowy kanalizacji, montażu instalacji OZE w budynkach mieszkalnych oraz budynkach użyteczności publicznej, budowa PSZOK-u, przebudowy dróg gminnych, termomodernizacje budynków użyteczności publicznej i inne.
Również sama LGD LYSKOR realizując różnego rodzaju projekty przyczyniała się do aktywizacji społecznej i zawodowej mieszkańców, wzmacniania tożsamości lokalnej, integracji mieszkańców pomiędzy sobą oraz integracji europejskiej. Było to możliwe dzięki realizacji projektów współpracy krajowej (3 projekty współpracy) i międzynarodowej (3 projekty współpracy – z partnerem włoskim z Sardynii oraz z partnerem fińskim z Laponii). W latach 2016-2022 realizowano także
8 transgranicznych projektów finansowanych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu INTERREG V-A, wpierw poznając się wzajemnie, a następnie integrując, poszukując wspólnej historii i tradycji oraz różnic na pograniczu by w końcu pielęgnować zawiązane relacje. Były to następujące projekty:
• „Dobre praktyki bez granic”
• „Country-dancing – polsko-czeskie wspólne pasje”
• „Aktywni przez współpracę”
• „Polsko-czeska integracja? Naturalnie!”
• „Kurs na zdrowie!”
• „Integracja z pasją”
• „Poszukujemy wspólnych korzeni”
• „Pielęgnujemy wspólne tradycje”.
Projekty te były realizowane ze społecznością z niedalekich Bolatic, jednak pierwszym partnerem była Sdružení obcí Hlučínska, od następnego Obec Bolatice.
Od 2017 r. do lipca 2022 r. zrealizowano także 3 projekty współfinansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach RPO WSL 2014-2020. Była to aktywizacja społeczno-zawodowa kobiet – mieszkanek obszaru LGD LYSKOR. Wsparciem objęto ponad 100 uczestniczek wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym, z czego społecznie zaktywizowano blisko 100%, zaś zawodowo (poprzez podjęcie zatrudnienia lub otwarcie własnej działalności gospodarczej) 32 osoby. Kobiety zostały wówczas zdiagnozowane jako osoby z grupy defaworyzowanej na obszarze LGD LYSKOR, stąd wybrano tę grupę docelową. Były to następujące projekty:
• „Klub Kobiet Aktywnych czyli sukces w szpilkach”
• „W drodze do sukcesu”
• „Stawiam na rozwój!”.
Przedsięwzięcia z udziałem społeczności, organizowane przez lokalne stowarzyszenia czy instytucje, tj. OSP, Ludowe Kluby Sportowe czy Koła Gospodyń Wiejskich generują zawiązanie więzi i determinowanie spójności lokalnej. Stowarzyszenie, należące również do obszaru Subregionu Zachodniego, wspiera ideę samorządności lokalnej, przyczyniając się tym samym do ochrony mienia oraz wymiany doświadczeń. Mieszkańcy uczestniczą w imprezach i wydarzeniach kulturalnych organizowanych przez ościenne gminy wchodzące w skład LGD LYSKOR.